شاید نحوه خرید از اینترنت و اعتماد به فروشگاه های آنلاین یکی از پرچالش ترین کارهایی باشد که به آن روبرو باشید، خرید از اینترنت یا همان خرید اینترنتی، در جامعه امروزی پایه ثابت خریدار مردمان است. به جرات می‌توان گفت که امروزه کاربران اینترنت مایحتاج مشخص خود را از فروشگاه‌های اینترنتی خریداری می‌کنند.
حتی مایحتاجی که نیاز به بررسی زیاد قبل از خرید دارند نیز (مثل لباس‌ها که باید سایز و اندازهٔ آن مناسب باشد) را نیز بعضی از افراد از فروشگاه‌های اینترنتی خریداری می‌کنند. تمامی این موضوعات دلیلی برای اهمیت خرید اینترنتی در شرایط فعلی جامعه است.
پس بنابراین می‌توان این سؤال را مطرح کرد که چگونه از اینترنت خرید کنیم؟ این سؤال برای نزدیک به ۷۵ درصد از کاربران اینترنت، سؤالی خنده دار ممکن است باشد، اما هنوز افرادی هستند که برای خرید اینترنتی مشکلاتی دارند.
مثلاً آیا این فروشگاه اینترتی معتبر است یا خیر؟ نحوه پرداخت پول به این فروشگاه‌ها در صورت پرداخت آنلاین، چقدر ایمن است؟ نحوه انتخاب محصول مورد نیاز از میزان هزاران گزینه موجود چقدر است؟
ما در این مقاله از سایت بهم بگو به بررسی این موضوع از ۰ تا ۱۰۰ می‌پردازیم. لازم است ذکر شود این مطلب صرفاً جنبه آموزشی داشته و بررسی صحت فروشگاه به عهده خود خریدار است.
مراحل خرید اینترنتی
۱- پیدا کردن فروشگاه اینترنتی مناسب
برای انتخاب فروشگاه اینترنتی یکی از راه‌های زیر را باید پیش بگیرید:
از طریق جستجو محصول مورد نظر در موتور جستجو گوگل یا هر موتور جستجو دیگر می‌توانید فروشگاه مورد نظر را از میان لینک‌های اول گوگل انتخاب کرده و وارد فروشگاه شوید.
باید گفت ممکن است فروشگاه انتخابی، فروشگاهی جامع مثل دیجی کالا و…. یا فروشگاه تخصصی در حوزه محصول شما باشد. فروشگاه‌های تخصصی به دلیل تمرکز بر ارائه یک محصول خاص، ممکن است بهتر باشند
ممکن است که خرید اینترنتی را به واسطه تجربه قبلی یا تبلیغات مستقیم به یک سایت ببرید؛ یعنی آدرس سایت مورد نظر را در قسمت Address bar مروگر وارد کرده و وارد سایت مورد نظر شوید.
۲- بررسی اعتبار فروشگاه اینترنتی
اعتبار فروشگاه اینترنتی ممکن است مثل فروشگاه دیجی کالا براساس شهرت بیش از اندازه اش باشد، در این حالا احتیاجی به چک کردن مجوزهای فروشگاه نیست، هر چند بررسی این موضوع هم خارج از لطف نیست. در حالت دوم اگر فروشگاه اینترنتی مشهور نباشد، باید با چک کردن این نمادها و اعتبار آنها به ماهیت و اعتبار یک سایت پی برد.
- نماد اعتماد الکترونیکی (ای نماد)
ای نماد رایج‌ترین و اساسی‌ترین مجوز برای یک سایت فروشگاهی است. اکثر مشتریان قبل از سفارش محصول از یک سایت خاص، به دنبال پیدا کردن ای نماد پایین وب سایت هستند. اگر آن را نبینند، احتمالاً خرید خود را بی احتیاطی خواهند پنداشت. ای نماد یا نماد تجارت الکترونیک توسط مرکز توسعه تجارت الکترونیک کسب و کار اینترنتی ارائه شده‌است. که با نظارت وزارت صنعت، معدن و تجارت به افرادی که قصد ایجاد فروشگاه اینترنتی را دارند داده می‌شود.
- درگاه پرداخت آنلاین
داشتن اعتبار و مجوز برای درگاه پرداخت آنلاین بر افزایش اعتبار فروشگاه مؤثر است، اما نداشتن آن نیز باعث کاهش اعتبار نمی‌شود. این مجوز به شما این اعتماد را می‌دهد که اگر پرداخت آنلاین پول را دارید، اطلاعات حساب بانکی شما محفوظ بوده و مورد فیشینگ اطلاعاتی قرار نمی‌گیرد. اگر قصد پرداخت پول به صورت حضوری را دارید، طبیعا این نماد برای شما مهم نخواهد بود.
- مجوزهای رسمی رسانه دیجیتال
مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال همواره در خصوص فعالیت‌های خود به موارد زیر اشاره کرده‌است:
ساماندهی و سازماندهی فعالیت‌های فرهنگی دیجیتال در سراسر کشور، تولید بالای محصولات فرهنگی دیجیتال مطابق با ارزش‌های نظام، افزایش آگاهی و مهارت مردم و همچنین به چالش کشیدن و استفاده مناسب از رسانه‌های دیجیتال.
بنابراین این مجوز نیز دلالتی بر اعتبار فروشگاه اینترنتی از نظر مراجع قانونی را دارد می‌توان به این فروشگاه اعتماد کرد.
- مجوز نظام صنفی رایانه ای
کلیه شرکت‌ها و کسب و کارهای اینترنتی پس از ثبت شرکت و قبل از شروع به کار در زمینه‌های مختلف تولید، طراحی، توسعه، مشاوره و آموزش نرم‌افزار و … باید به سامانه اصناف استان مورد نظر مراجعه و مجوز لازم را اخذ نمایند.
- مجوز ساماندهی
یکی دیگر از مجوزهای مورد نیاز برای راه اندازی فروشگاه اینترنتی، مجوز ساماندهی با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. در واقع این مجوز نشان می‌دهد که محتوای فروشگاه مورد نظر تأیید شده و مشکلی ندارد.
- مجوز تخصصی برای محولات خاص
این مجوز بستگی به نوع خدمات یا محصول شما دارد؛ مثلاً برای فروش محصولات فرهنگی و هنری نیاز به مجوز از وزارت ارشاد دارید. اگر محصول یا خدمات شما در زمینه بهداشت و درمان است، نیاز به مجوز وزارت بهداشت دارید. به‌طور خلاصه، بسته به کسب و کار شما، در صورت نیاز، باید مجوز خاصی دریافت شود.
۳- پیدا کردن محصول مورد نظر
بعد از طی مراحل قبل، باید به پیدا کردن محصول مورد نظر خود بپردازید. ممکن است در فروشگاه از محصول مورد نظر تعداد زیادی با تفاوت‌هایی در برند، رنگ، اندازه و … وجود داشته باشد. پس باید براساس قیمت محصول، و ویژگی‌های مورد نیاز خودتان محصول را به سبد خرید خود در فروشگاه اضافه کرده و به مرحله بعد بروید.
۴- مراجعه به سبد خرید
در این مرحله با مراجعه به سبد خرید مختص خود در فروشگاه، باید خرید را طی مراحل زیر نهایی کنید:
در بیشتر فروشگاه‌های اینترنتی، ابتدا باید مراحل عضویت را طی کنید تا بتوانید خرید نماید. پس با ثبت نام و کسب حساب کاربری می‌توانید خرید را تکمیل کنید.
اگر محصول مورد تأیید شما (در سب خرید) وجود دارد با مراجعه به مرحله بعد باید اطلاعات مورد نیاز را به فروشگاه مورد نظر بدهید. این اطلاعات (که اغلب از حساب کاربری شما برداشته می‌شود.
در صورتی که سایت امکان ایجاد حساب کاربر داشته باشد یا اگر حساب کاربری احتیاج نبود باید اطلاعات در همین لحظه وارد شود) شامل نام و نام خانوادگی خریدار، شماره تماس، آدرس ایمیل، آدرس پستی، کدپستی، مشخص کردن محل تحویل روی نقشه و …. است که براساس شرایط فروشگاه و سیاست‌های آن قابل اضافه شدن یا کمتر شدن است.
بعد از وارد کردن اطلاعات باید مشخص کنید که پرداخت وجه محصول خریداری شده در محل تحویل است یا به صورت آنلاین پرداخت می‌شود. در هر دو صورت ممکن است هزینه پیک ارسالی به فاکتور نهایی شما افزوده شود یا ارسال رایگان توسط فروشگاه به شما اهدا شود.
در اکثر سایت‌های اینترنتی، تاریخ‌ها و زمانهایی برای انتخاب به کاربر نشان داده می‌شود تا کاربر براساس شرایط خود یکی از زمان‌ها و تاریخ‌ها را انتخاب کرده و در همان زمان کالا را تحویل بگیرد.
بعد از رسیدن سفارش به محل تحویل شما، اگر پرداخت حضوری را انتخاب کرده باشید در محل تحویل می‌توانید پول نقد را به تحویل دهنده بدهید یا اگر امکانات داشته باشد، همان‌جا از کارت بانکی با دستگاه کارتخوان پول را پرداخت کنید. اگر هم پرداخت آنلاین بوده باشد که محصول را متصدی به شما تحویل می‌دهد.
نکات مهم برای خرید اینترنتی
در بیشتر فروشگاه‌های اینترنتی مدت زمانی معین برای تعویض یا مرجوع کردن کالا (براساس سیاست‌های فروشگاه) احتمالاً وجود داشته که برای اطمینان خاطر از خرید است.
در بعضی از موارد ممکن است متصدی تحویل، مرسوله را صرفاً با دریافت کارت شناسایی معتبر به سفارش دهنده تحویل بدهد که این موضوع را باید قبل از خرید چک کرده و در زمان انتخاب زمان ارسال، زمان مناسب را انتخاب کنید.
معمولاً زمان تحویل دارای تاریخ مشخص و ساعت تحویل به صورت بازه ای معین است تا محدودیت زمانی کمتری برای متصدی در ارسال کالا وجود داشته باشد.
در زمان ثبت سفارش خرید اینترنتی، در صورت تعبیه روش برقراری ارتباط با پشتیبانی فروش می‌توانید، از راهنمایی‌های لازم کمک بگیرد.
کالاهایی در خرید اینترنتی هستند که نیاز به تست وجود ندارد؛ مثلاً اگر قرار است یک فلش مموری خریداری شود، تست نیاز نبوده و صرفاً بررسی، کیفیت، ظرفیت، قیمت، برند، داشتن یا نداشتن گارانتی، شکل ظاهری و … مهم است.
کالاهایی در خرید اینترنتی وجود دارند که نیازمند تست هستند؛ مثلاً اگر یک پیراهن خریداری می‌شود در کنار سایز، جنس، رنگ و … باید نحوه ظاهر شدن پیراهن بر تن (مثل خرید حضوری) نیز مشخص شود که در این شرایط خود فروشگاه‌ها راهکارهایی برای این موضوع در نظر می‌گیرند.
کالاهایی هستند که مدت مصرف دارند، مثل مواد غذایی و فاسد شدنی، بنابراین خود فروشگاه‌های ارائه دهنده، کالا را به صورت سریع ارسال می‌کند.
معمولاً خرید از فروشگاه‌های تخصصی (در صورت وجود امکان اعتماد) بهتر از فروشگاه‌های عمومی تر هستند. دلیل این موضوع هم ارائه اطلاعات تخصصی توسط این فروشگاه‌ها است که ممکن است یک فروشگاه عمومی نتواند با این دقت به ارائه اطلاعات بپردازد.
